De complexiteit van opvang van dakloze mensen en hulpverlening voor jongeren

Dit voorjaar meldt een jongere (18 jaar) zich bij het spreekuur voor cliëntondersteuning voor jongeren bij Straat Consulaat. De jongere heeft een afspraak gemaakt omdat hij dakloos is en geen toegang kan krijgen tot de juiste hulp. Hij slaapt in een kelderbox in een regiogemeente en staat nergens ingeschreven. De week ervoor had hij al contact gezocht met zowel de regiogemeente als het Daklozenloket in Den Haag om een briefadres te verkrijgen, maar beide instanties weigerden hem te helpen.

De reacties van beide instanties waren identiek: “Meneer geeft aan dat hij in een kelder verblijft. Afgezien van het feit dat dit een onwenselijke situatie is, is er dan wel sprake van een adres. Er kan op dit adres een uitkering worden aangevraagd. Voor nu is het advies om langs te gaan bij het Jongeren Informatie Punt (JIT).”

Belemmeringen door gebrek aan inschrijfadres

Het inschrijven op het adres waartoe de kelderbox behoort, was echter geen optie omdat de hoofdbewoner niet op de hoogte was van zijn verblijf daar. Bovendien verwees de afdeling Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) hem door naar het JIT voor verdere hulp.

Helaas kon het JIT niets voor hem doen omdat hij geen inschrijfadres of briefadres in Den Haag had. Als hij via het daklozenloket een briefadres had gekregen, had hij wél in aanmerking kunnen komen voor ambulante hulp in Den Haag.

Wachtlijst voor opvang en hulpverlening

De jongere kreeg een verdiepend gesprek bij de afdeling Onderwijs, Cultuur en Welzijn (OCW), waar hij op de wachtlijst voor opvang werd geplaatst. Pas wanneer er een plek beschikbaar zou zijn in de noodopvang, zou hij een briefadres krijgen aan de Fruitweg in Den Haag. Zolang hij echter op de wachtlijst stond, bleef een briefadres onmogelijk. De lange wachtlijsten bij de noodopvang zorgden ervoor dat dit weken kon duren (lees hier meer over de lange wachtlijsten). Tot die tijd had de jongere geen briefadres, geen toegang tot ambulante hulpverlening, en kon hij geen verplichte zorgverzekering afsluiten.

In een poging om de situatie te verbeteren, namen wij contact op met de regiogemeente om daar een aanvraag voor een briefadres te doen. Hoewel dit niet de voorkeur had, omdat Den Haag de centrumgemeente is en de hulp en opvang vanuit Den Haag zou moeten komen, bleek het de enige tijdelijke oplossing. We gaan mee naar meerdere gesprekken en de regiogemeente geeft hem uiteindelijk (een maand later) een briefadres. Hij kan zich nu verzekeren, solliciteren en wordt aangenomen. Met de steun van Straat Consulaat kon de jongere vervolgens een zorgverzekering kiezen en huurtoeslag aanvragen.

Breder probleem onder jongeren in de regio

Tijdens onze zoektocht naar ambulante hulpverlening werd duidelijk dat meerdere jongeren uit de regio tegen soortgelijke problemen aanlopen. Dit is dus geen op zichzelf staand geval. We maakten alsnog een afspraak bij het JIT voor een intake voor ambulante hulpverlening, maar ook hier bleek een wachtlijst van een maand te bestaan. Nu blijft het hopen dat wanneer er een plek in de noodopvang vrijkomt, hij tegelijkertijd toegang kan krijgen tot de ambulante hulp van het JIT.

Deze casus onderstreept de bureaucratische complexiteit en de lange wachttijden waarmee jongeren in de regio te maken kunnen krijgen. Het benadrukt de noodzaak van efficiëntere samenwerking tussen gemeenten en instanties om kwetsbare jongeren sneller en adequater te kunnen ondersteunen. 

Let op: dit is een voorbeeldcasus. De jongere afgebeeld op de foto heeft geen verband met de beschreven situatie.