Haagse gemeenteraad akkoord met hoopvol en ambitieus beleidskader dakloosheid

Op 7 september behandelde de Haagse gemeenteraad het plan “Den Haag Geeft Thuis”. Met dit Beleidskader aanpak dakloosheid 2023-2030 sluit de gemeente Den Haag aan bij de Europese en landelijke ambitie: geen dakloosheid meer in 2030. Een stevige ambitie die vraagt om een verschuiving van opvang, naar preventie en zelfstandig wonen. 

Als kompas bij alle activiteiten, worden de volgende uitgangspunten gehanteerd:

· Huisvesting is een mensenrecht;
· Eigen regie;
· Prioriteit bij jongeren;
· Sociale inclusie;
· Inzet ervaringskennis;
· Samenwerking.

Het plan werd met een grote meerderheid aangenomen door de gemeenteraad. Alleen PVV en VVD stemden tegen.

Ook zijn er een aantal goede moties en amendementen aangenomen om het beleid verder aan te scherpen:

De Christen Unie/SGP zorgde voor een voorstel om dak- en thuisloosheid beter in kaart te brengen op basis van een ETHOS light telling. Hiermee wordt geregeld dat dak- en thuisloosheid in Den Haag én in de regio goed in kaart wordt gebracht. Dit betekent dat niet alleen feitelijke dakloosheid, maar ook een potentieel zeer grote groep mensen die geen veilig eigen (t)huis hebben in beeld wordt gebracht. 

Een ander amendement van de ChristenUnie/SGP zorgt er voor dat de doelstellingen van het plan goed gemonitord worden met extra prestatie-indicatoren zoals: Aantallen gerealiseerde sociale huurwoningen, gerealiseerde convenantwoningen, gerealiseerde housing-first, wachttijd maatschappelijke opvang, wachtlijst maatschappelijke opvang, uitstroom uit de maatschappelijke opvang uitgesplitst in reden van uitstroom, gerealiseerde beschermd wonen plekken in Den Haag, gerealiseerde beschermd wonen plekken in de regio en uitstroom uit beschermd woonvoorzieningen uitgesplitst in reden van uitstroom. 

Met een amendement van Hart voor Den Haag wordt voorkomen dat (minderjarige) inwonende kinderen die mantelzorg verlenen aan hun ouder(s) uit huis gezet kunnen worden.

Met een motie van ChristenUnie/SGP is besloten dat opvang in het kader van de Winterkouderegeling ook geldt bij extreem weer bij code geel, rood of oranje, een hittegolf en tevens van kerst tot en met oud & nieuw. 

Met een motie van de Partij voor de Dieren gaat onderzocht worden of er meer opvang moet komen voor dakloze mensen met gezondheidsproblemen.

De Haagse Stadspartij heeft met een motie geregeld dat ook bij de uitvoeringspraktijk altijd eerst de inzet van ervaringskennis goed wordt geregeld, voordat men overgaat tot besluiten en uitvoeren. 

En met een motie van de ChristenUnie/SGP dat de ambitie om een einde te maken aan dak- en thuisloosheid wordt opgenomen in de nieuwe woonvisie met concrete doelstellingen.

Al met al is het Straat Consulaat positief over de steun van de gemeenteraad voor het plan. Met de aantekening dat het nu aankomt op actie om de plannen tot een succes te maken. Voldoende betaalbare woningen is daarbij essentieel. Belangenbehartiger Peter Bos van het Straat Consulaat heeft dat in zijn bijgaande inspraaktekst voor de gemeenteraad met veel nadruk naar voren gebracht. 

Lees hieronder de inspraak tekst van belangenbehartiger Peter Bos van het Straat Consulaat.

Geachte leden van de raad,

Vandaag stelt u het beleidskader vast dat tot doel heeft om dakloosheid uit te bannen. Het is een kader dat geldt tot 2030, want het is de bedoeling dat dakloosheid in 2030 niet meer bestaat. Dit streven is niet alleen onderdeel van het Kabinetsbeleid, maar zelfs een Europese afspraak die is vastgelegd in het Verdrag van Lissabon. Het is nu aan de gemeente Den Haag om deze mooie ambitie ook in onze stad waar te maken en hier met volle kracht uitvoering aan te geven.

Vorige week is het plan intensief besproken in de commissie Samenleving. Er was veel draagvlak en betrokkenheid van de politiek voor het plan. Het was ook fijn om te zien dat niet alleen de wethouder Maatschappelijke Opvang, maar ook de wethouder Wonen verantwoordelijkheid wil nemen voor dit plan. Ik hoop dat in het vervolg ook de commissie Ruimte betrokken wordt, aangezien dakloosheid in de eerste plaats een woonprobleem is.

Ik hoef u niet uit te leggen dat de urgentie bijzonder groot is. Iedereen kan met eigen ogen zien dat er steeds meer mensen op straat bivakkeren. De opvangvoorzieningen barsten uit hun voegen, doordat er geen uitstroom is naar reguliere woningen. Uit nood wordt er nu steeds meer ingezet op opvang in hotels. De achterliggende oorzaak is dat de sociale woningbouw heel lang verwaarloosd is en er de laatste jaren per saldo geen sociale woningen zijn bijgekomen.

Voorzitter, wie A zegt met dit beleidskader, moet ook B zeggen. Daarmee bedoel ik dat het uitbannen van dakloosheid alleen maar kan slagen als er voldoende betaalbare woningen komen. En daar zit momenteel onze grootste zorg. Uit cijfers van het CBS blijkt dat er dit eerste halfjaar nul vergunningen zijn verleend aan Haagse woningcorporaties. Dat is schokkend en alarmerend. Als we zo blijven doormodderen zal er de komende jaren alleen maar meer overlast ontstaan, zullen de tentenkampen steeds groter worden en komen er steeds meer mensen in mensonterende omstandigheden terecht.

We hebben dus naast een actieplan dakloosheid ook een actieplan woonruimte nodig. Ik doe hierbij dan ook een klemmend beroep op de raad en het college om snel met voorstellen te komen want de huidige aanpak van de sociale woningbouw werkt niet. De prestatieafspraken met de corporaties blijken jaar na jaar loze beloftes te zijn. Steeds zijn er nieuwe excuses om niet te hoeven bouwen. Eerst was het de verhuurdersheffing en nu zijn het weer andere zaken. Geld is het probleem niet, er liggen honderden miljoenen aan Enecomiddelen op de plank om te besteden aan sociale woningbouw. Ook zijn er voldoende leegstaande panden om aan te pakken.

Voorzitter, Den Haag heeft eerder voor hetere vuren gestaan. In de jaren ’20 en ’30 van de vorige eeuw heeft de volkshuisvesting juist in crisistijd voor tienduizenden betaalbare woningen gezorgd. In de Wederopbouw na de Tweede Wereldoorlog is ongekend veel gebouwd en in de jaren ’80 is er ondanks de grote werkloosheid, de hoge rente en onder druk van woonprotesten ook veel

woningbouw tot stand gebracht. Al die tijd had volkshuisvesting grote prioriteit bij de bestuurders van de stad en die daadkracht van toen mis ik nu heel erg.

Tenslotte nog een paar aandachtspunten. De Ethos Light methode om alle verschillende vormen van dakloosheid in beeld te krijgen is noodzakelijk om het beleid verder vorm te geven. En wat in het beleidskader over zogenaamde Paradijsvogels wordt verstaan is misleidend. De mensen met zware problematiek mogen we echt geen paradijsvogels noemen. Een ander aandachtspunt is dat we al twee jaar geen voortgangsrapportage over de maatschappelijke opvang hebben gezien. Als de raad haar controlerende rol wil uitoefenen zal de verantwoording ook beter moeten.

Namens het Straat Consulaat dank ik u voor uw aandacht.