Het Straat Consulaat is een organisatie die met ervaringsdeskundige vrijwilligers de belangen behartigt van dak- en thuislozen in Den Haag. Wij zijn geen hulpverleners maar ondersteunen onze vrijwilligers waar nodig op het pad dat zij kiezen richting een nieuw leven met een eigen huis. Ook investeren we tijd in nieuwe projecten van de Gemeente om in de praktijk te zien of ze werken. Onderstaand verhaal van onze straatadvocaat Jeroen Melchior is een mooi voorbeeld hiervan.
Het was September 2019 toen ik, Jeroen Melchior straatadvocaat bij het Straat Consulaat, met mijn flyers voor onze “daklozendag” liep te leuren in de Wagenstraat. In de opvang van het Leger des Heils trof ik Raymond en Laura. Raymond, een grote vent, stond te zweten in de keuken waar hij vrijwillig aan het koken was voor de andere daklozen en Laura was wat aan het schoonmaken in de eetzaal. Na een kort onderhoud waarin ze vertelden dat ze een stel zijn en dat ze op dit moment op een matrasje in een kelderbox slapen drukte ik ze iet wat ontdaan een flyer in de hand, ‘kom gezellig naar ons feestje, dan kletsen we daar verder’.
Daklozendag: even een dag uit de misère
Het was 21 September 2019 toen het daklozen event van het Straat Consulaat vol aan de gang was en ze aan kwamen lopen. Dit was de onze eerste echte ontmoeting. We hebben toen wat verder gekletst en een leuke dag met elkaar gehad. Ik weet nog goed dat ze aan het eind van de dag happy weggingen want het was de leukste dag die ze in tijden hebben gehad.
Achterbanner worden
Vanaf dat moment waren ze goed in beeld bij het Straat Consulaat. Al snel kwam ik met het idee dat ze vrijwilliger konden worden bij de Achterban wat direct werd omarmd. Het was immers bijna winter en er waren genoeg leuke klusjes. Zo waren we na een maand al een actie aan het voorbereiden. Zoals posters maken en verspreiden in Den Haag en werden ze al snel vaste vrijwilligers die zo’n beetje dagelijks bij ons over de vloer kwamen.
De Kelderbox: angst voor verslavingszucht
Het feit dat ze overdag lekker bij ons waren en in de avond weer in de kelderbox lagen hield mij op z’n zachtst gezegd wel bezig. Een plek in de opvang was nog geen optie want dan konden ze niet samen zijn. Raymond wilde simpelweg gesteld zijn ‘meisje’ in de gaten houden. Het feit dat Raymond net was afgekickt en bang was dat hij dat niet vol zou houden tussen andere gebruikers maakte dat ze op dat moment nog voor de kelderbox kozen.
Daklozenloket suggestie: de krimpgemeenten in Nederland
In Oktober 2019 vonden ze een plekje in Green Cards. Niet samen op een kamer, maar als buren. Elk op een aparte tweepersoonskamer, Nu waren ze in beeld bij de hulpverlening en kwamen ze beiden wat meer tot rust. Zo konden we langzaamaan in gesprek gaan over hoe nu verder. Op de vraag wat ze wilden werd natuurlijk geantwoord dat ze een huis wilden hebben. Maar door de problemen in de woonmarkt was dit op korte termijn natuurlijk een ‘mission impossible’ met wachttijden soms oplopend tot tien jaar.
Tijdens één van mijn bezoeken aan het daklozenloket sprak ik over de situatie van Raymond en Laura met een medewerker van de gemeente. Hij zei toen tegen mij: ‘Jeroen heb je wel eens naar ‘krimpgemeentes’ gekeken?’ Ik vond dat bijzonder interessant en maakte direct een afspraak om daarover door te gaan praten. Na wat onderzoek en overleg met mijn collega’s besloot ik dat dat zo’n gek idee nog niet was en zijn we aan dat avontuur begonnen.
De krimpgemeenten: waar en hoe te vinden?
We zijn hier helemaal “blue” aan begonnen, letterlijk bij het begin. Op google hebben we gezocht naar een overzicht van actuele krimpgemeenten in Nederland. Door de terugloop in dit soort gemeenten is er dus een veel kortere wachttijd voor een sociale huurwoning.
Met het gevonden overzicht waarin per regio wordt aangegeven hoe het met de bevolkingsdichtheid is gesteld werd al snel duidelijk waar we de beste kansen hadden op een huis. We kozen een regio en begonnen te bellen. Al snel vonden we een aantal verhuurders met een wachtlijst van drie tot zes maanden. Dat is andere koek dan tien jaar wachten in de randstad!
We schreven in bij veel verschillende verhuurders en met resultaat! Het was November toen Raymond en Laura voor het eerst uit werden genodigd voor een bezichtiging van een huis in Limburg. Dit eerste huis werd het niet aangezien ze niet op de eerste plaats stonden en iemand anders die boven hun stond de woning nam. Maar het was wel goed voor de motivatie want we waren immers net een maandje bezig en al aan de beurt om te komen kijken!
Ondertussen waren we ook met Raymond en Laura in gesprek over andere zaken, Dingen zoals: Wat willen jullie voor werk gaan doen en wat is het plan voor de toekomst. Laura gaf aan wel een opleiding te willen doen en heeft zich toen ingeschreven voor ons educatie project. Een training van twaalf weken waarin je weer kan wennen aan het idee om weer terug naar school te gaan. In deze training wordt geoefend met o.a. taal en rekenen, gevolgd door een niveautest. Ook was er in deze training aandacht voor beroepsoriëntatie waardoor Laura hier gesprekken over kon hebben met haar leraar. Raymond gaf aan te willen werken. Hij kon een snuffelstage gaan doen in een keuken bij een bekende waar hij veel heeft kunnen bijleren over het werken als kok.
We vertelden wethouder Bert van Alphen tijdens een bijeenkomst over het zoeken naar huizen in krimpgemeenten en dat we wel wat hulp konden gebruiken! De Wethouder was geraakt door het verhaal van Raymond en Laura en de volgende dag voorzag hij ons van een contact bij de gemeente die over een pot bijzondere bijstand ging genaamd: het verhuispakket. Hier hebben we dankbaar gebruik van gemaakt maar daarover later meer!
Het reageren op huizen ging die tijd wat langzamer aangezien Raymond en Laura allebei een dagbesteding hadden en ook iets kritischer waren geworden met betrekking tot de regio waar ze graag wilden gaan wonen. Laura had immers een plan om terug naar school te gaan en Raymond een leuke stage met een optie op een baan in de toekomst, Hierdoor keken we dus dichter in de regio.
Nummer één op de lijst in Groenlo!
We zijn inmiddels beland in Mei 2020 toen we het voor het eerst echt voor elkaar hadden. We stonden op de eerste plaats voor een prachtige woning in Groenlo. Dit was niet in de gewenste regio maar omdat we al een tijd op zoek waren zijn we ervoor gegaan.
Op voorhand moesten we allerlei stukken aanleveren. Eén van die stukken was een verhuurders verklaring. Deze verklaring hebben we toen wel gekregen, maar er was een oude huurschuld die moest worden opgelost. We hebben toen afgesproken een betalingsregeling te treffen en met die afspraak kregen we een verklaring mee.
Een andere uitdaging was de Pin verklaring. PIN staat voor Project instroom nieuwe inwoners. Hierbij gaat men zich verdiepen in zaken als waarom mensen hier naartoe komen? Hebben ze binding met de regio? Wat zijn hun plannen hier? Krijgen ze begeleiding om hun zaakjes te regelen qua kosten woning en inrichting. We hebben openheid van zaken gegeven over de omstandigheden van Laura en Raymond en hun dakloosheid en het feit dat we in de Haaglanden géén kans maakten op een sociale huurwoning. Na enige moeite hebben we de Gemeente Groenlo ervan kunnen overtuigen dat er genoeg hulp was georganiseerd en dus kregen we de pin verklaring.
Andere papieren als een inkomstenverklaring waren zo geregeld en we kregen groen licht om de woning te komen bezichtigen.
Op naar Groenlo!
Heel leuk huisje en zonder lang na te hoeven denken werd de woning geaccepteerd. Na een verkennende wandeling door het dorp waarin Raymond en Laura zagen dat alle bekende winkelmerken aanwezig waren voor hun levensonderhoud vervolgden we onze weg in een euforische stemming terug naar Den Haag.
‘Het zal toch niet…’
De volgende dag kwam er een telefoontje van de plaatselijke woningbouw met de mededeling dat het huis helaas was afgewezen in verband met het negatieve saldo op de verhuurdersverklaring. Ik weet nog dat ik met de vrouw belde die deze beslissing had genomen en dat ze deze beslissing met een bezwaard gevoel had moeten nemen, aangezien ze wist dat Raymond en Laura dakloos waren. Echter er was niets aan te doen helaas want de volledige huurschuld bij de vorige verhuurder moest zijn afgelost voordat ze daar een woning konden huren.
Nieuwe stappen: schulden aanpakken!
Mijn collega’s adviseerden om een bewindvoerder te vinden en met de schulden aan de slag te gaan die een woning in de weg stonden. Het heeft een poosje geduurd maar in Augustus 2020 liep het schuldentraject bij een bewindvoerder. Dit gaf ons weer het nodige vertrouwen en motivatie in dit moeizame proces om mensen met oude schulden toch weer onder dak te krijgen.
Ineens was het daar!
En die woning kwam! In November 2020 was het zover. We stonden op één voor een woning in Gouderak! Hier stonden ze al sinds het begin van ons avontuur ingeschreven en een jaar later waren we gewoon aan de beurt. We hebben direct de mensen van de gemeente Den Haag gebeld om het verhuispakket te activeren en alles werd geregeld. Aangezien er voor alle schulden inmiddels afspraken liepen en de huurschuld reeds was opgelost ging het deze keer heel simpel. Een dag nadat we de woning hadden geaccepteerd was de eerste maand huur betaald door de gemeente Den Haag evenals het inrichtingsgeld van 2500 euro wat direct binnenkwam op de beheerrekening bij de bewindvoerder
Happy!
Raymond en Laura konden hun geluk niet op. Iets meer dan een jaar nadat we zijn begonnen aan dit avontuur was daar dan hun huisje en op een halfuurtje van Den Haag nog wel. Het inrichten kon beginnen en een nieuwe frisse start met een dak boven hun hoofd!
Raymond heeft maar een maandje nodig gehad om te wennen aan de omgeving en de nieuwe stek voor hij al driftig opzoek ging naar een baan. En die vond hij ook! Na een kleine twee maanden was hij weer fulltime aan het werk als verkeersregelaar.
Laura heeft wat meer tijd nodig gehad want ze vond het fijn bij het Straat Consulaat waar ze nog steeds met veel enthousiasme haar vrijwilligerswerk deed. In Augustus dit jaar vond ook zij een baan in de thuiszorg in Gouderak. En dus was het tijd om afscheid te nemen bij het Straat Consulaat. Tijdens onze vergadering 26/8/2021 namen we afscheid van elkaar, met een lach en een traan en een groot gevoel van trots!
Een succesverhaal, van kelderbox naar krimpgemeente in 15 maanden allereerst door de motivatie en inzet van Raymond en Laura zelf! Daarnaast was de goede samenwerking tussen Gemeente, hulpverlening en het Straat Consulaat een belangrijke reden voor succes.
Tot slot kunnen wij zeggen dat er binnen de Gemeente Den Haag sinds een jaar een nieuw project is genaamd “De Verhuisbox”. Een totaalpakket waarin de gemeente met een team al het bovenstaande doet voor (dakloze) mensen die graag elders in het land hun zoektocht naar een huis doen.