Op de Koekamp is onder de grote lindeboom een gedenkplek voor Tomasz ontstaan. Hij is onlangs overleden, 33 jaar oud. Leefde al enige tijd op straat zoals zoveel EU-burgers die werkloos zijn geworden. Het aantal arbeidsmigranten zal de komende jaren verder toenemen. Ze werken in de kassen, in distributiecentra, de horeca, de transportwereld, de haven, de voedselverwerking en veel andere sectoren, waar steeds meer vraag is naar goedkope arbeidskrachten. Een groot deel van onze economie kan niet meer zonder ze. Vaak hierheen gehaald door uitzendbureaus, die vaak ook huisvesting regelen.
Voor onze economie is het een succesverhaal, maar arbeidsmigratie kent ook veel donkere schaduwkanten. Want als het misgaat kan het gruwelijk mis gaan. De arbeidsrelaties zijn zo opgezet dat je van de ene op de andere dag geen werk en inkomen meer kunt hebben en je huisvesting verliest. Hoewel de meeste EU-arbeidsmigranten rechten hebben weten ze dat vaak niet. Een uitkering aanvragen, opvang in een daklozenvoorziening, een sociale huurwoning? Als ze al een aanvraag doen, worden ze glashard afgewezen. Veruit de meeste arbeidsmigranten redden zich wel, maar een heel kleine groep zakt door het ijs. Geen geld, geen onderdak, geen netwerk, geen zorg, geen perspectief en door de uitzichtloze situatie grijpt men soms naar de drank en raakt ook psychisch ontwricht.
We weten niet onder welke omstandigheden Tomasz is overleden. Zijn lichaam is gevonden in een sloot in Rijswijk, de politie doet onderzoek. Maar hij was een vaste bezoeker van de Koekamp waar dagelijks door hulporganisaties eten en kleding wordt uitgedeeld aan dakloze mensen. We zien steeds meer mensen als Tomasz op straat, verscholen in bosjes en parken, overnachtend in auto’s en bootjes, kamperend in de duinen of op het strand, in de stad illegaal gehuisvest. EU-burgers, die rechten hebben, maar in de praktijk niet worden geholpen. Ze zijn inwoners van de Europese Unie, dat haar onderdanen een ruimte zonder binnengrenzen garandeert en waar de mensenrechten gerespecteerd zouden worden.
Morgenmiddag vergadert de Haagse gemeenteraad over arbeidsmigranten in Den Haag. Ik zal komen inspreken namens het Straat Consulaat en pleiten voor een menswaardige behandeling van arbeidsmigranten in Den Haag.
Peter Bos
Belangenbehartiger bij Straat Consulaat
