Armoede onder werkende Nederlanders groeit hard

De armoede in Rotterdam neemt af. Sinds 2022 is het percentage arme inwoners met 0,4 procent gedaald. Tegelijkertijd heeft het Centraal Bureau voor de Statistiek in oktober een nieuwe manier geïntroduceerd om armoede te berekenen. De nieuwe methode is niet alleen preciezer dan de vijf verschillende methodes die hiervoor (tegelijk) werden gebruikt, hij gaat ook met de tijd mee. Zo wordt voor jongeren ouder dan twaalf een smartphone bijvoorbeeld als noodzakelijke uitgave gezien.

Scheld schulden kwijt en begeleid mensen naar een schuldenvrije situatie met mentale en financiële reserves. Hierdoor minimaliseert de kans op allesoverheersende stress en nieuwe geldzorgen, schrijft Marc Mulder van Movisie.

De Eerste Kamer heeft op dinsdag 17 december ingestemd met 2 nieuwe wetten die de huurtoeslag minder complex maken. Daarnaast kunnen meer huurders vanaf 2026 een beroep doen op de huurtoeslag. De meeste huidige ontvangers gaan erop vooruit na invoering: de eerste maatregelen gaan gelden vanaf 2025. Op dit moment ontvangen circa 1,5 miljoen huishoudens huurtoeslag.

De implementatie van Participatiewet in balans loopt waarschijnlijk wel enige vertraging op. In het wetsvoorstel Participatiewet in balans is toch wel vastgelegd dat op kostenbesparende bijdragen, zoals boodschappen, de vrijlating van 1.200 euro van toepassing is. Dit geldt ook als iemand anders betaalt voor gas, elektriciteit, water, de zorgpremie of de sportcontributie van een kind van de bijstandsgerechtigde. Laatstgenoemde hoeft dan geen melding te doen bij de gemeente.  

De grotere rol van gemeenten in het minimabeleid sinds 2015, heeft onbedoeld geleid tot ongelijkheid in de inkomensondersteuning. ‘Het Rijk is aan zet,’ zegt zowel het Nibud dat hier onderzoek naar uitvoerde als de VNG in een reactie.

Het kabinet start een hervormingsagenda om de sociale zekerheid, toeslagen en inkomstenbelasting te hervormen. Deze ‘hervormingsagenda inkomensondersteuning’ kent 3 doelen: inkomensondersteuning moet mensen zekerheid bieden, makkelijker te begrijpen zijn en (meer) werken moet lonen.

Staande praktijk is dat bij het afbetalen van schulden in eerste instantie de incassokosten en de rente worden betaald. De toerekenvolgorde bij het afbetalen van schulden wordt in de toekomst omgedraaid. Een motie van Don Ceder (ChristenUnie) en Merlien Welzijn (NSC) om dat te bewerkstelligen werd unaniem door de Tweede Kamer aangenomen.

Start in een zo vroeg mogelijk stadium.

Het aantal jongeren met schulden in ons land neemt toe. Er komt steeds meer aandacht voor wat armoede met mensen doet. Zo kan het leiden tot onderwijsachterstanden, verslechterd toekomstperspectief, gezondheidsproblemen, sociale uitsluiting en een verhoogd risico op problematisch gedrag.

Door een nieuwe berekening van de armoedegrens is het aantal mensen dat in armoede leeft plots gehalveerd. Feest, zou je denken, maar de grote groep mensen die nu nét boven de armoedegrens leeft (en nog steeds niet kan rondkomen), is onzichtbaar geworden – en heeft straks misschien geen toegang meer tot hulp.

Gemeenten moeten ‘zacht zijn waar het kan, en streng zijn waar nodig’. Het kabinet wil van alles doen om het ontstaan van bijstandsschulden te voorkomen, maar uiteindelijk is het aan gemeenten om in de uitvoering de menselijke maat en coulance te bieden.