De Europese Burgerschapsrichtlijn heeft betrekking op het recht van vrij verkeer en verblijf op het grondgebied van de lidstaten door EU-burgers en hun familieleden. Unieburgers die op basis van deze richtlijn op het grondgebied van een lidstaat verblijven dienen dezelfde behandeling te verkrijgen als de onderdanen van die lidstaat. Het gastland is volgens de richtlijn niet verplicht om een recht op sociale bijstand toe te kennen gedurende de eerste drie maanden van verblijf. Vallen voorzieningen ingevolge de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015) onder de noemer sociale bijstand?

Antwoord in het kort

De Wmo valt in principe binnen de werkingssfeer van artikel 24 lid 2 Burgerschapsrichtlijn, waarin de mogelijkheid wordt geboden om aanspraak op (een vorm van) sociale bijstand gedurende de eerste drie maanden van verblijf in een EU-lidstaat uit te sluiten. Echter, de wetgever in Nederland heeft bepaald dat er alleen gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheid om sociale bijstand in de vorm van Wmo-zorg gedurende de eerste drie maanden uit te sluiten in het geval van maatwerkvoorzieningen voor opvang wanneer de reden voor die opvang een andere reden betreft dan huiselijk geweld.

De Wmo en het begrip sociale bijstand in de burgerschapsrichtlijn

De Burgerschapsrichtlijn 2004/38/EG bevat diverse rechten voor alle burgers van de Unie inzake hun recht op vrij verkeer. Burgers van de Unie zijn alle burgers van een lidstaat van de Europese Unie, zoals volgt uit artikel 2 lid 1 Burgerschapsrichtlijn. Op grond van artikel 24 lid 1 hebben zij in Nederland recht op behandeling die gelijk is aan de behandeling van Nederlandse burgers. Artikel 24 lid 2 Burgerschapsrichtlijn geeft echter aan dat lidstaten het recht hebben om van lid 1 af te wijken als het gaat om sociale bijstand.

Lees het complete artikel op de website van europadecentraal.nl:

Reactie Marlies Filbri:  “Er wordt veel te snel gezegd dat EU migranten die dakloos zijn geen recht zouden hebben op opvang en zorg onder de Wmo. Het wordt tijd dat dit snel verandert. We wachten met spanning op het landelijk beleid gericht op dakloze arbeidsmigranten wat helaas weer over het zomerreces is getild.”

Zijn gemeenten verplicht Wmo-voorzieningen te verstrekken aan EU-burgers gedurende de eerste drie maanden van hun verblijf in Nederland?