Gisteren publiceerde de Volkskrant het artikel ‘De Finse dakloze is een voorbeeld voor Europa: hij heeft een woning’. Naar aanleiding van dit artikel schreven we onderstaand opiniestuk.
Het artikel in de Volkskrant gaat over ‘Housing First’ in Finland, het enige land waar dakloosheid minder wordt. Je zou dus kunnen zeggen dat de aanpak klopt. Die komt eigenlijk neer op wat er in het artikel staat: “Het idee erachter is niet alleen dat ieder mens recht heeft op een dak boven zijn hoofd, maar ook dat het zonder woning bijna niet te doen is een leven op te bouwen en toegang te houden tot zorg, onderwijs en werk. Een revolutionair idee, omdat dakloosheid doorgaans in de eerste plaats als een zorgprobleem wordt gezien. Een woning, dat komt later wel”
Je zou denken: dat doen we dan ook in Nederland, maar dat was tot voor kort dus niet zo. In Nederland werd (en wordt nog steeds) dakloosheid voornamelijk gezien als zorgprobleem. En dat je een eigen huis moet verdienen (vanuit de opvang of vanuit een woning waar je zelf geen huurder van was, maar de zorginstelling huurde). In beginsel wordt nu de omslag gemaakt. In het artikel staat dat ook: “Het is een van de redenen dat Nederland – en andere EU-landen – het Finse model willen kopiëren.”
Vorige maand maakte het kabinet-Rutte bekend dat ‘Wonen Eerst’ in Nederland nationaal beleid wordt. En dat voor 2030 iedere dakloze een huis moet krijgen. Staatssecretaris Maarten van Ooijen van Volksgezondheid, Welzijn en Sport sprak van een ‘rigoureuze keuze’.
Nu is die rigoureuze keuze op twee fronten (nog) niet echt gemaakt. Ten eerste, wordt er veel ruimte gelaten om een andere aanpak te hanteren dan die van ‘Housing First’ zoals deze wordt toegepast in Finland. Ten tweede, omdat het uiteindelijk aan de gemeenten is om hier echt uitvoering aan te geven. Het Ministerie zelf doet nauwelijks iets aan regie.
Bij het Straat Consulaat zouden we graag zien dat de Gemeente Den Haag ‘Housing First’ én de basis van het idee omarmd: “Het idee erachter is niet alleen dat ieder mens recht heeft op een dak boven zijn hoofd, maar ook dat het zonder woning bijna niet te doen is een leven op te bouwen en toegang te houden tot zorg, onderwijs en werk.”
Dat vraagt om een integraal beleid vanuit (in ieder geval) Wonen, Werk, Inkomen en Zorg. En een radicale ommezwaai van beleid dat grotendeels gestoeld is op opvang en zorg, naar de erkenning dat dakloosheid in ieder geval altijd een woonprobleem is en de basis van de oplossing bij wonen ligt. Van daaruit moeten interventies plaatsvinden op andere leefgebieden.
Dit hebben we ook tijdens de gemeenteraadsverkiezingen en bij de formatie onder de aandacht getracht te brengen. Helaas moesten we constateren naar aanleiding van het coalitie akkoord dat van zo’n integrale aanpak nauwelijks sprake was.
Nu het nationale plan er ligt en met (wederom) het bewijs vanuit Finland dat een ‘Housing First’ aanpak werkt, hopen we dat de coalitie als geheel – en met name de verschillende verantwoordelijke wethouders – alsnog de handschoen zullen oppakken om dakloosheid te voorkomen en uit te bannen in Den Haag.
Bij de foto: Het Straat Consulaat helpt dak- en thuislozen hun weg te vinden. Jolande en Laura van Stichting De Vriend delen eten en kleren uit aan daklozen op de Koekamp. Foto gemaakt door: David van Dam
