Utrecht biedt voorzieningen voor daklozen uit de stad en de regio. In 2016 verbleven ruim 900 mensen in de nacht- en crisisopvang. Een flink deel van deze mensen kan zich door een combinatie van problemen (psychische aandoeningen, verstandelijke beperking, schulden, verslaving e.d.) niet zelfstandig handhaven. Een klein deel van de mensen is vooral door geld- en relatieproblemen dakloos geworden.
De huidige praktijk van de opvang en zorg voor daklozen is ontoereikend om duurzaam herstel bij een aanzienlijk deel van de doelgroep te realiseren. De kwaliteit en de capaciteit van het aanbod van opvang- en woonvoorzieningen, begeleiding en dagbesteding zijn op diverse onderdelen van de keten onvoldoende. Een herstelplan kan vaak niet direct worden uitgevoerd vanwege wachtlijsten voor (vervolg)voorzieningen. Dat leidt tot wachten in de opvang. Uitstroom naar zelfstandig of begeleid wonen stokt door een gebrek aan betaalbare woonruimte. Mensen die uitstromen hebben moeite zich zelfstandig te handhaven en raken buiten beeld van de hulpverlening. Er is een aanzienlijk risico op terugval in dakloosheid. Er is meer begeleiding en bemoeizorg in de wijk nodig, in combinatie met het voorkomen en tijdig aanpakken van nieuwe schulden.
De gemeente is samen met de ketenpartners eind 2016 gestart met het doorvoeren van veranderingen in de opsporing en toeleiding naar opvang, in de zorg en in het bevorderen van duurzame uitstroom uit deze keten. Capaciteit en deskundigheid zijn gebundeld in het Stadsteam Herstel, dat de spil vormt in de begeleiding en toeleiding naar zorg. De noodzaak voor deze beoogde veranderingen wordt breed gedeeld. De uitwerking en uitvoering is nog sterk in ontwikkeling.
Samengevat doet de rekenkamer de volgende aanbevelingen:
♦ Vergroot de capaciteit en expertise bij de intake in de daklozenopvang.
♦ Verbeter de registratie en informatievoorziening.
♦ Toets periodiek de toegankelijkheid van de maatschappelijke opvang.
♦ Versnel de omvorming van dag/nachtopvang naar 24-uursopvang.
♦ Zorg voor meer capaciteit om wachtlijsten op te lossen.
♦ Geef topprioriteit aan voldoende betaalbare woonruimte.
♦ Verbeter de nazorg aan daklozen die weer zelfstandig gaan wonen.
♦ Verstevig het eerstelijns toezicht op de kwaliteit van de opvang en zorg én op de eigen dienstverlening van de gemeente.
Download hier het rapport in PDF vorm: