Speech Marlies Filbri tijdens opening nieuwe pand van het Straat Consulaat

Goedemiddag! Dakloosheid is een woonprobleem! Ik heb van een speechschrijver ooit de tip meegekregen dat van een speech maar 1 boodschap blijft hangen en dat je die boodschap steeds weer moet herhalen. Dus Dakloosheid is een woonprobleem! Waarom is dit zo belangrijk? Omdat je een probleem pas echt kan oplossen als je de oorzaken begrijpt en vanuit de wortel aanpakt. En wij hebben als doel om in 2030 dakloosheid opgelost te hebben dus er is geen tijd te verliezen.

Wat fantastisch dat jullie er allemaal zijn! Het is een bijzonder moment voor Straat Consulaat. Er wordt al jaren gesproken over een nieuw pand omdat we meer ruimte nodig hadden voor onze vrijwilligers. Veel ervaringskenners wilden zich bij ons aansluiten om mee te strijden tegen dakloosheid maar de 75 vierkante meter aan de Parkstraat werd te klein om iedereen een plek te kunnen geven.

En vandaag staan we hier! Het perfecte pand op de perfecte plek in Den Haag! Vlakbij Florencia, al 100 jaar de huiskamer van Den Haag, met een diverse bezoekersgroep waar iedereen welkom is.  In een buurt waar van oudsher al gezorgd wordt voor de minderbedeelden in Den Haag. En niet te vergeten tegenover de Torengarage waar helaas tot op de dag van vandaag mensen een plek zoeken om te overnachten. Natuurlijk was Straat Consulaat niet in staat een pand te kopen. Daarom wil ik de nieuwe eigenaren: De Diaconie van de protestantse kerk Den Haag uit de grond van mijn hart bedanken want zij hebben voor ons dit pand aangekocht en verbouwd! Een ondernemer die ons een warm hart toedraagt ondersteunt ons door de komende 5 jaar de helft van onze huur te betalen wat het mogelijk maakte voor ons om deze stap te maken.

Met onze 75 collega’s (waarvan 60 vrijwilligers) hebben we nu de ruimte om ons keihard in te zetten voor onze missie: Het uitbannen van dakloosheid. En wel in 2030.  Dit is ook de ambitie van Staatssecretaris van Ooijen én van de Gemeente Den Haag die wij natuurlijk van harte onderschrijven.

Vandaag staan we hier om met jullie onze nieuwe huisvesting te vieren maar ik kreeg terecht van verschillende mensen de vraag of er wel iets valt te vieren! Want veel te veel mensen kloppen er momenteel tevergeefs aan bij de gemeente. Meer dan 100 mensen van wie wordt vastgesteld dat ze recht hebben op zorg en hulp en problemen hebben op verschillende leefgebieden kunnen niet worden opgevangen omdat de noodopvang vol zit. Of omdat er wordt geconstateerd dat mensen alleen een huisvestingsprobleem hebben waarvoor het loket niet is ingericht.

Want in de kern organiseren we dakloosheid nog steeds vanuit de WMO en dus als zorgprobleem. Maar zoals ik al zei dakloosheid is een woonprobleem! Er moet meer betaalbare huisvesting komen zodat mensen snel uit de noodopvang kunnen doorstromen en plek maken voor anderen. We kunnen daar geen jaren op zitten wachten dus er moeten nu per direct laagdrempelige kleinschalige woonoplossingen komen. En zeg nu niet dat dat niet kan want ik heb met trots gekeken naar de snelheid waarmee we in Den Haag vluchtelingen uit Oekraïne in solidariteit met elkaar hebben weten op te vangen. In enkele weken waren er 700 plekken gecreëerd door de gemeente en zetten veel gastgezinnen hun deuren open. Nieuwe locaties zijn gevonden en gebouwen zoals het oude ministerie van Sociale Zaken opengesteld voor huisvesting. Er is veel leegstand in Den Haag. De gemeente heeft  in totaal rond de 60000 vierkante meter leegstaande panden in bezit dus het moet toch mogelijk zijn die in sneltreinvaart om te bouwen naar woonplekken! Met dezelfde urgentie en solidariteit zoals we die vorig jaar met de Oekraïense vluchtelingen in de stad hebben laten zien kunnen we dakloosheid met elkaar oplossen! En dat gaat lukken als we het negatieve stigma en de stereotypering over dakloze mensen met elkaar doorbreken en een realistisch beeld geven over het echte probleem van dakloosheid. Dakloosheid is een woonprobleem en dakloze mensen zijn slachtoffers van de wooncrisis.

Wij zijn klaar met de stereotype beelden van dakloze mensen. Daarom organiseren we de komende week de week van de eerlijke beeldvorming. In ons pand is een fantastische foto expositie van fantastische mensen. En zoals jullie wellicht gezien hebben in de fotozuilen  die door de gehele stad staan(met dank aan de gemeente Den Haag) lanceren wij vandaag ook de campagne: Zie jij wie dakloos is? Wij ook niet! Dakloosheid zie je niet.

We zien ook genoeg lichtpunten om wel met elkaar te willen vieren, zoals we de afgelopen jaren steeds gedaan hebben op onze zomerborrels. Samen successen vieren met elkaar is ontzettend belangrijk.

We vieren de opening van ons pand omdat in dit pand ook het optimisme, verbinding  en de samenwerking  in de stad en het land zichtbaar wordt. Van mensen die zich allemaal inzetten om in 2030 dakloosheid uit te bannen.  Ik noemde al de Diaconie en ondernemers maar ook onze collega organisaties zoals het Leger des Heils die vandaag hier de gehele catering op zich hebben genomen (Veel dank!!), en het outreachend overleg waarbij we alle verschillende organisaties die zich op straat inzetten voor dakloze mensen bij elkaar halen om de situatie op straat te bespreken en de verschillende overleggen die we periodiek voeren met de wethouders en de gemeenteraad.

We zetten vanuit Straat Consulaat in op samenwerking lokaal maar ook landelijk. Want alleen dan kunnen  we voor 2030 dakloosheid uitbannen. Daarom  huisvesten we landelijke samenwerkingsverbanden zoals de SamenThuis coalitie, een samenwerking van lokale en landelijke organisaties die zich inzetten om dakloosheid jongeren op te lossen. En momenteel werken we ism Kansfonds en het Ministerie van VWS aan een breed landelijk platform van belangenorganisaties en ervaringsdeskundigen.

Andere lichtpuntjes die wij zien en waar we ons aan optrekken is de manier waarop in het nieuwe landelijke beleid en in het nieuwe beleidskader van de gemeente Den Haag wordt gesproken over oplossingen voor dakloosheid. Belangrijke spelers hebben een andere manier van denken omarmd, waarbij wordt ingezet op het voorkomen en het oplossen van het woonprobleem  en pas daarna wordt gekeken in hoeverre mensen zorg en hulp nodig hebben. De MO moet getransformeerd worden waarbij iedereen een eigen plek heeft en snel doorstroomt naar een eigen woning met een eigen contract. Want: Dakloosheid is een woonprobleem!! en vraagt om permanente woonoplossingen.

Ook wordt in dit nieuwe landelijke beleid erkend dat het van groot belang is om tegenspraak te organiseren en belangenorganisaties zoals Straat Consulaat in iedere gemeente te ondersteunen. Het is van groot belang dat dit nu een gedeelde visie is. Complimenten aan de gemeente Den Haag dat zij al 28 jaar haar eigen tegenspraak organiseert. Dit jaar hebben we meegedacht met het nieuwe beleidskader. En laten we eerlijk zijn, dat is best ingewikkeld. Want tegenspraak is niet altijd leuk. En het schuurt ook wel eens. Maar onze ervaringsdeskundige vrijwilligers zullen ten allen tijde de ervaringen in de praktijk blijven delen. Want de gemeente kan nooit succesvol van bovenaf gestuurd beleid maken zonder in gesprek te zijn met de mensen die geraakt worden door dit beleid.

En dan komen we nu bij onze fantastische koffiebar ‘Straatbakkie’.

Op de begane grond van ons nieuwe pand gaat volgende week onze koffiebar STRAAT Bakkie open. Iedereen is welkom die zin heeft in een lekker kopje koffie! Allereerst de dakloze mensen zelf en inwoners en bezoekers van Den Haag maar wij nodigen zeker ambtenaren en verantwoordelijken uit om bij ons in gesprek te gaan met de praktijk, met mensen die zelf ooit in een positie van dakloosheid hebben gezeten. Je wordt verwelkomd door barista’s, gastheren en gastvrouwen die aan den lijve hebben ondervonden wat dakloosheid betekent. Zij kunnen vertellen wat ze nodig hadden om hun leven weer op de rails te krijgen. Wij bieden ook de uitgestelde koffie aan, waarbij je naast je eigen bakkie ook een kop koffie koopt voor iemand die het niet kan betalen. Zo kan iedereen genieten van een lekker bakkie.

Ook de koffiebar is mogelijk geworden door samenwerking en ondersteuning van organisaties, fondsen en ondernemers. Fonds 1818, Oranjefonds, Stichting Boschhuyzen en VSB fonds hebben het mogelijk gemaakt om de koffiebar te verbouwen en in te richten. Al met al is dit pand een plek die wij alleen nooit voor elkaar hadden gekregen. Ik weet zeker dat wij er met z’n allen een enorm succes van gaan maken. Straks staat er nog een talkshow op het programma en daarna gaan we ons pand formeel openen met natuurlijk het doorknippen van het lintje door Fatima die al 6 jaar onze vrijwilliger is en ons voormalig wethouder Bert van Alphen. Ik wil onze vrijwilligers, achterban, ervaringskenners en collega’s vragen om als eerste over de drempel te gaan want dit is vooral ook jullie pand! Daarna wil ik vragen of jullie allemaal mee gaan om ons pand en de foto expositie te bekijken. En vergeet ondertussen vooral niet om een lekker ijsje te halen bij Florencia!