Maandag 3 mei 2021, een beetje zenuwachtig zitten we op de fiets onderweg naar de bewonersavond. Hebben we er wel goed aan gedaan ons zelf uit te nodigen? Is de boosheid niet te groot? Lukt het ons een eerlijk verhaal neer te zetten? Het Straat Consulaat is onderweg samen met twee toekomstige bewoners van het Willen Dreeshuis naar de bewonersavond. We hopen het verhaal tijdens het bewonersoverleg vanuit het perspectief van de mensen te kunnen vertellen. Ons verhaal. We hopen hiermee de angst over deze groep een stukje weg te nemen.
Het is vrijdagmiddag als de telefoon gaat. Michiel heeft de krantenartikelen over het Willem Dreeshuis gelezen en is boos. Boos dat “de dakloze” wordt neergezet als een man met een lange witte baard, omringd door stapels tassen en blikjes halve liter bier. Dit zijn niet de mensen die in aanmerking komen voor een studio in de Bomenbuurt. Sterker nog, 95% van de mensen zonder huis, is niet zoals de mensen op de foto in de krant.
Hij is het zat en wil dolgraag wat vertellen op de informatieavond die maandag wordt georganiseerd. Terwijl ik nog aan de telefoon zit met Michiel, komt Sylvana van 22 jaar binnenlopen. Ze is geselecteerd voor een permanente studio in het Willem Dreeshuis, heeft de krant erop nageslagen en is benieuwd waar ze terecht komt. Uiteindelijk belt het Straat Consulaat vrijdagmiddag met de Gemeente. Met de vraag of het Straat Consulaat op de bewonersavond van het Willem Dreeshuis iets mag vertellen vanuit het perspectief van de mensen, tezamen met de mensen die hier komen wonen?
Met een dosis gezonde spanning rijden we maandagmiddag nog een even langs het Willem Dreeshuis en zitten die avond tussen een groep verbolgen bewoners. Het verwijt gaat vooral om de manier van communiceren van de gemeente en dat de bewoners niet betrokken zijn bij de plannen en nu komen er ineens daklozen! De stemming kantelt een stukje als Michiel en Sylvana zich voorstellen en vertellen dat ze daar komen wonen.
De buurt is oprecht geïnteresseerd in Michiel en Sylvana en maken duidelijk dat het niet om hen gaat “jullie lijken mij heel geschikt, dat heb ik allang gezien” roept een bewoner. De bewoners vragen zich af of er wel voldoende begeleiding is voor de mensen, “er is langdurige één op één begeleiding nodig, anders wordt het nooit wat” zegt een buurtbewoner.
Michiel verteld dat hij al bijna 3 jaar zit te wachten op een zelfstandige woning en ook Sylvana verteld dat ze na de crisisopvang met 24-uur begeleiding en haar kamertraining van 2,5 jaar echt klaar is om uit te stromen naar een zelfstandige woonruimte. Zij hebben zeker in de opstartfase begeleiding nodig, maar er komt een moment dat ze dit alleen kunnen. Het Willem Dreeshuis wordt dé plek waar mensen zoals zij, na jaren eindelijk die zelfstandige start kunnen maken.
Gedurende avond staan de daklozen niet zo zeer meer op de voorgrond, maar eerder de communicatie en de emotionele waarde rondom het Willem Dreeshuis. Hier gaat de gemeente voor hun gevoel volledig aan voorbij. Als de emoties over de communicatie hoog oplopen antwoordt wethouder van Alphen eerlijk; “als ik het jullie van tevoren vraag dan zeggen jullie nee!” “En waarom zou dat zijn?” roept een andere buurtbewoner. Als het om daklozen gaat zouden wij het oprecht niet weten. Deze mensen zijn dolblij met een eigen plek en zullen er alles aan doen om deze te behouden. Aan het eind van de avond fluistert Sylvana “ik ga morgen mijn begeleider bellen, ik wil hier wel wonen. Wat een leuke betrokken buurt!”.
Tijdens de praatjes achteraf merken we dat er veel onwetendheid en spanning is in de buurt. De zorg die mensen nodig hebben is een basiszorg voor mensen die klaar zijn om zelfstandig te wonen. Deze mensen hebben genoeg begeleiding gehad en hebben weinig meer nodig. Om te zorgen dat ze niet in een gat vallen, is het belangrijk dat er een paar keer per week iemand langs komt om te kijken hoe gaat. De bewoners zijn allemaal even hartelijk naar ons en we worden uitgenodigd voor de koffie. Indien Sylvana er toch komt te wonen is ze altijd welkom. Een andere meneer zou graag de buddy van Michiel willen worden.
Het laat ons in de dagen daarna niet los, zoals de bewoners gegrepen werden door Michiel en Sylvana, waren wij geraakt door de bewoners. Met die kennis fietsen wij nog een paar keer langs het Willem Dreeshuis. Ik drink een kop koffie bij een buurtbewoner, die eerst een groot bord “binnenkort te koop” in de tuin had staan . Maar uiteindelijk vond hij dit toch niet zo leuk naar Michiel en Sylvana. We staan samen op zijn balkon en ik stel mij voor hoe het is als hier uiteindelijk 120 mensen wonen, 120 verschillende leef geluiden, fietsen, pakketbezorgers, wat er gebeurt als iemand jarig is, bezoek, muziek. Ik stel mij een mooi levendig pand voor, met leuke gordijnen en plantenbakken aan de reling van het balkon. Ik stel mij ook voor hoe het is als je hier tegenover woont. Vol gedachten fiets ik terug naar kantoor en bespreek het voor de zoveelste keer uitgebreid met mijn collega’s, maar vooral met Michiel en Sylvana.
Als belangenorganisatie werken wij altijd vanuit het belang van de mensen en die zijn er niet bij gebaat als ze met een spandoek met daarop: “we hoeven jullie niet” ontvangen worden. We strijden samen met de mensen voor een eerlijke plek in de samenleving. We willen niets liever dan dat deze plek in Den Haag een succes wordt en we andere buurten kunnen laten zien hoe leuk dit kan zijn. Samen leven, kun je alleen samen doen en in dialoog met elkaar.
Den Haag staat voor een grote opgave, ‘waar’ maar net zo hard ‘hoe’ vind je een dak voor mensen op zoek naar een thuis? Dat kan alleen met respect voor elkaar, onder de juiste randvoorwaarden. Daarom doen we een aantal aanbevelingen:
- Aan de media: Stop met het plaatsen van foto’s van Swiebertje bij berichten over daklozen. Dit geeft een totaal verkeerd beeld van daklozen. Swiebertje is uit en heeft plaats gemaakt voor mensen zoals jij en ik.
- APK op iedere woning. Allemaal dezelfde gordijnen, vloertje erin, behang op de muur en een plantenbak aan het balkon als welkomst cadeau. Laat het aanzien van de buurt erop vooruit gaan.
- Investeer om de nieuwe bewoners en de creatieve ideeën onderdeel te maken van de buurt. Samen onderdeel zijn van de oplossing, maar vooral samen leven in de buurt. Laat de nieuwe buren niet anoniem zijn, maar onderdeel zijn van de buurt, zodat je elkaar ook direct kunt en durft aan te spreken.
- Het Straat Consulaat en haar Achterban denken graag samen met de buurt mee over de creatieve ruimtes die er beneden kunnen komen.
- Volg de ontwikkelingen van de eerste 60 mensen en bedenk vervolgens welke 60 mensen hierbij passen en hoe je deze selecteert.
Als Straat Consulaat zijn we op zoek naar de dialoog met buurtbewoners om de negatieve beeldvorming die er bestaat over mensen die tijdelijk geen huis hebben gehad te weerleggen. We hopen, nee, na deze eerste bijeenkomst weten we het zeker; in deze buurt gaan nieuwe en bestaande bewoners er samen wat moois van maken. Wel moet er nog even gezorgd worden voor de juiste omstandigheden en inrichting.
Joy Falkena
Belangenbehartiger jongeren bij het Straat Consulaat.